جشن مهرگان
جشن مهرگان یکی از کهنترین جشنها و گردهماییهای ایرانیان
و هندوان است که در ستایش و نیایش مهر یا میترا برگزار میشود.
جشن مهرگان قدمتی به اندازه ایزد منسوب به خود دارد.
تا آنجا که منابع مکتوبِ موجود نشان میدهد،
دیرینگیِ این جشن دستکم تا دوران فریدون باز میگردد.
شاهنامه فردوسی به صراحت به این جشن کهن
و پیدایش آن در عصر فریدون اشاره کرده است.
ثبیتِ آغاز سال نو در هنگام اعتدال پاییزی با نظام زندگیِ
مبتنی بر کشاورزیِ ایرانیان بستگیِ کامل دارد.
میدانیم که سال زراعی از اول پاییز آغاز و در پایان تابستان دیگر خاتمه میپذیرد.
قاعدهای که هنوز هم در میان کشاورزان متداول است و در بسیاری از نواحی ایران
جشنهای فراوان و گوناگونی به مناسبت فرارسیدن مهرگان
و پایان فصل زراعی برگزار میشود.
در این جشنها گاه ترانههایی نیز خوانده میشود
که در آنها به مهر و مهرگان اشاره میرود.
شاید بتوان شیوه سال تحصیلیِ امروزی را
باقیمانده گاهشماری کهن میترایی/ مهری دانست.
سرچشمه باور به «میترا/ مهر» و «گردونه مهر» در میان ایرانیان و هندوان باستان
وسرایندگانمهر یشتِاوسـتاو سـرودهای ریگودا،عبارت بوده است از
ستاره قطبی و دو صورت فلکیِ پیرا قطبی «خرس بزرگ» و «خرس کوچک» (دبّ اکبر و دبّ اصغر).
این صورتهای فلکی در متنهای پهلوی و ادبیات فارسی با نام «هفتورنگ مِـهین و کِـهین»
(بزرگ و کوچک) نیز نامبردار شده است.
در حدود 4800سال پیش، ستاره «ذَیـخ/ ثُـعبان» قطب آسمانیِ زمین بوده
و مانند ستاره قطبیِ امروزی در جای خود ثابت و بیحرکت ایستاده
و در همه شبهای سال دیده میشده و هیچگاه طلوع و غروب نمیکرده است.
این ستاره در میانه دو صورت فلکیِ پیرا قطبیِ«خرس بزرگ» و «خرس کوچک»
واقع شده است و این دو صورت فلکی در هر شبانروز یک بار به دور آن میگردیدهاند.
این گردش، همراه با گردش صورت فلکی «ثُـعبان»، نگاره باستانی «چلیپا»
یا صلیب شکسته را در آسمان رسم میکردهاند که همان «گردونه مهر» است.
خاستگاه باور به میترا - 2
به همین دلیل که مهر، نقطه ثقل آسمان و ستارگان بوده است
و از دید ناظر زمینی، همه ستارگان و صورتهای فلکی بر گرد او میچرخیدهاند؛
مهر را ساماندهنده هستی و برقرارکننده و پاسبانِ قانون
و هنجار کیهانی و نظام حاکم بر نظم جهان،
و بعدها او را ایزد روشنایی و راستی و پیمان و حتی محبت دانستند:
«باشد که ما از محبت مقدس او برخوردار شویم و از مهربانیِ محبتآمیز و فراوان او بهرهمند باشیم.»
مهر یا میترا ایزد نامآورِ روشنایی، پیمان، دوستی و محبت،
و ایزد بزرگ دین و آیین مهری است . با اینکه در گردونه مهر ،
هزاران جنگافزار جای دارد؛ اما اینها همه برای مبارزه با دشمنان راستی و
پیمانشکنان بکار گرفته میشود و در رویارویی با مردمان، او مهربانترین است:
«… او که به همه سرزمینهای ایرانی، خانمانی پُر از آشتی، پُر از آرامی و پُر از شادی میبخشد.»
(اوستای کهن، همان، بند 4، ص 35).
سلام به همه ی دوستان گلم
فکر کنم حدود 30 -40 روزی بود که نتم قطع شده بود
ابتدا از یه ویروس ساده شروع شد وتا اینکه مجبور به تعویض سیستم
و هارد و... شدم و از همه مهمتر دوری از جمع شما خوبان!
به هرحال خوشحالم که تونستم باز به جمع شما برگردم به همون مشخصات قبلی
از این پس وبلاگ مهرگان فانوس کویر با اتکال بر خداوند متعال،
و یاری شما دوستان با قدرت به کار خود ادامه خواهد داد.
در پایان از همه ی دوستانی که لطف کردند و محبت نمودند و نتوانستم
پاسخگوی محبتشان باشم عذرخواهی می کنم.
مدیریت وبلاگ
مهرگان فانوس کویر
مهرگان فانوس کویر
.: Weblog Themes By Pichak :.